Opleiding Adviseur Integriteit in de Publieke Sector

Programma van de opleiding Adviseur Integriteit in de Publieke Sector

Module 1 

Juridische aspecten, toezicht en risicoanalyse

Wettelijke eisen, aansprakelijkheid en toezicht

• Wat is integriteit? En waarom is het van het grootste belang dat jouw organisatie haar integriteitsbeleid op orde heeft?
• Aan welke wetten en regels moet jouw organisatie voldoen op het terrein van integriteit?
• Wat schrijven de Ambtenarenwet, de Gemeentewet en de Provinciewet voor op het terrein van integriteitsbeleid?
• Rollen, rechten en verantwoordelijkheden: wie is er verantwoordelijk voor integriteitsbeleid?
• Nieuwe wet- en regelgeving: hoe zorg je ervoor dat jouw organisatie voldoet aan de actuele criteria? En welke normen en instrumenten zijn hierbij van belang?
• Wat zijn de regels voor aansprakelijkheid waar jouw organisatie rekening mee moet houden met betrekking tot integriteitsbeleid? En wie is er verantwoordelijk wanneer hier niet aan wordt voldaan?

Moreel leiderschap

• Hoe kan een leider van een organisatie met een uitgesproken visie op integriteit dienen als voorbeeld voor zijn medewerkers? 
• Op welke manier kunnen kernwaarden van de organisatie worden vertaald naar voorbeeldgedrag op de werkvloer?

Module 2 

Het ontwikkelen van integriteitsbeleid voor jouw organisatie

Screening van medewerkers

• Waarom is screenen van belang?
• Op welke wijze screen je nieuwe medewerkers?
• Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens: hoe kun je de verklaring omtrent het gedrag verkrijgen?
• Wat is de opzet en werking van waarschuwingsregisters (zwarte lijsten)?

Het opstellen van beleid, richtlijnen en procedures

• Wat is integriteitsbeleid en waarvoor dient het?
• Wie ontwikkelt, onderhoudt en accordeert het?
• Aan welke basisnormen moet het integriteitsbeleid voldoen?
• Hoe veranker je het integriteitsbeleid binnen jouw organisatie en zorg je
  voor draagvlak binnen de verschillende afdelingen?
• Hoe leg je externe verantwoording af over het gevoerde integriteitsbeleid,
  genomen maatregelen, integriteitsschendingen en opgelegde sancties?

Personeelsbeleid en integriteit

• Hoe integreer je het integriteitsbeleid in het personeelsbeleid van jouw organisatie?
• Hoe maak je integriteit onderdeel van de wervings- en selectieprocedure van nieuwe medewerkers?
• Op welke manier neem je integriteit op in introductieprogramma’s voor nieuwe medewerkers voor jouw organisatie?
• Hoe bespreek je integriteit in werkoverleggen en functioneringsgesprekken?

Tip: Download de brochure voor een compleet overzicht!

Module 3 

Sturen op goed ambtelijk handelen

Instrumenten en integriteitsmaatregelen

• Welke instrumenten en maatregelen heb je tot je beschikking voor het beïnvloeden van het integer handelen van jouw medewerkers?
• Wat is een gedragscode?
• Hoe informeer je medewerkers over regelingen ten aanzien van (financiële) belangenverstrengeling, relatiegeschenken en nevenwerkzaamheden?
• Op welke wijze registreer je incidenten zoals fraude, diefstal en corruptie? Het verbeteren van het bewustzijn van jouw medewerkers
• Hoe bevorder je de bewustwording van je medewerkers t.a.v. integriteitsrisico’s?
• Hoe vergroot je de weerbaarheid tegen verleidingen en bevorder je het integer handelen bij jouw medewerkers?
• Hoe komt gedrag tot stand en wat is noodzakelijk om oude patronen te doorbreken?
• Hoe zorg je voor urgentiebesef bij het management?

Het verrichten van een audit

• Waar staat jouw organisatie op het terrein van integriteitsbeleid?
• Waarom wordt er een audit uitgevoerd?
• Hoe wordt een audit uitgevoerd? Waar kijkt de auditor naar? En welke informatiebronnen en instrumenten (documentatie, interviews, waarnemingen) zijn hierbij van belang?
• Resultaten: wat levert de audit op voor jouw organisatie?

Module 4 

Integriteit en aansprakelijkheid

Het signaleren, inventariseren en evalueren van kwetsbaarheden 
en risico’s 

• Wat betekent integriteit voor jouw organisatie? En welke risico’s loopt jouw organisatie met betrekking tot ongewenste omgangsnormen en integriteitsschendingen? 
• Welke dilemma’s en integriteitsvraagstukken doen zich voor in jouw organisatie? 
• Hoe breng je risicovolle processen, kwetsbare functies en verleidingen binnen jouw organisatie in kaart?

Aansprakelijkheid en integriteit

• Wanneer is een organisatie jegens derden aansprakelijk voor plichtsverzuim door een functionaris (ambtenaar of werknemer) tijdens de taakuitoefening begaan? 
• Welke grechtsregels gelden er ten aanzien van de aansprakelijkheid van de organisatie? 
• Wanneer is de ambtenaar of werknemer juridisch zelf jegens derden aansprakelijk? 
• Welke interne maatregelen kun je als organisatie nemen wanneer een ambtenaar of werknemer zich schuldig heeft gemaakt aan ernstig plichtsverzuim? 
• Wat is rechtens als de betrokken functionaris zich verweert door te stellen dat hij conform de (afgegleden) bedrijfscultuur handelde? 
• Hoe ver gaat de ruimte voor religieuze uitingen van ambtenaren en werknemers? En wat is de sanctie indien de functionaris de toegestane ruimte overschrijdt? 
• Hoe kun je bij een integriteitsschending de geleden (materiële en immateriële) schade verhalen op de werknemer? 

Module 5 

Het melden van incidenten en het verrichten van integriteitsonderzoek

Het structureren en uitvoeren van een integriteitsonderzoek

• Op welke manier kun je een integriteitsonderzoek plannen en structureren?
• Hoe raadpleeg je open en gesloten bronnen? En welke juridische en praktische randcondities zijn hierbij van belang?
• Op welke manier beoordeel je de onderzoeksgegevens?
• Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen van financieel integriteitsonderzoek?
• Hoe bouw je een dossier op?
• Hoe verhoudt een integriteitsonderzoek zich tot het strafrecht?
• Adviseren in een politiek-bestuurlijke omgeving
• Wat zijn de verschillende rollen, verantwoordelijkheden en belangen van stakeholders ten aanzien van het integriteitsdossier?
• Hoe kun je beleid en adviezen uitdragen en verdedigen?
• Hoe adviseer je gevraagd en ongevraagd het management en de politiek over het integriteitsdossier?
• Politiek-bestuurlijke sensitiviteit: hoe voer je overleg op bestuurlijk-ambtelijk niveau?

Het melden van vermoedens van misstanden

• Wat is klokkenluiden?
• Welke klokkenluidersregelingen zijn er?
• Wat is het verschil tussen het indienen van een klacht en klokkenluiden?
• Hoe worden klokkenluiders beschermd?

Deze opleiding is speciaal ontwikkeld voor:

Adviseurs integriteit, integriteitscoördinatoren, beleidsmakers, -medewerkers, vertrouwenspersonen, compliance officers, teamleiders, (programma)managers, coördinatoren, adviseurs en juristen integriteit, personeel & organisatie, planning & control, juridische zaken, financiën, ICT bij:

• Gemeenten
• Provincies
• Rijksoverheid
• Woningcorporaties
• Ziekenhuizen
• Zorg- en welzijnsinstellingen
• Onderwijsinstellingen
• Waterschappen
• Politie
• Defensie
• Zelfstandige bestuursorganen